Yüksek enflasyon 2001 krizini gölgede bıraktı
TÜİK verilerinde düşüş görülmesine rağmen yüksek enflasyon etkisini artırdı. Uzmanlar, Türkiye’nin 2001 krizinden daha ağır bir tabloyla karşı karşıya kaldığını belirtti.
Türkiye’de hayat pahalılığı giderek ağırlaştı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinde enflasyonda düşüş işaretleri görülmesine karşın, tüketicilerin yaşadığı fiyat artışları 2001 krizini geride bıraktı.
Akbank Başekonomisti Çağrı Sarıkaya’nın araştırmasına göre, milenyumun başında üç kat artan tüketici fiyatları, 2021’den itibaren altı kat yükseldi. 2000’lerde 3,2 kat artan kiralar ise 2021’den bugüne 14,4 kat artış gösterdi.
2000’lerde düşüş, 2020’lerde yükseliş
Araştırmaya göre, 2000-2005 döneminde enflasyon yüzde 205 oranında artmış, ancak 2001 sonunda yüzde 68,5 olan tüketici enflasyonu 2005’te yüzde 7,7’ye kadar gerilemişti.
2021’den 2026’ya kadar olan dönemde ise enflasyonun yüzde 500 artış gösterdiği hesaplandı. Tahminlere göre, tüketici enflasyonu 2025 sonunda yüzde 29’a, 2026 sonunda ise yüzde 19’a gerileyecek.
Kiralarda tarihi artış
2000-2005 döneminde kiralar yüzde 223 oranında artarak enflasyona paralel bir seyir izledi. Ancak 2021 sonrası tablo çok farklı oldu. Kiraların yüzde 1.343 oranında artış göstermesi, kiracıların ay sonunu getirmekte zorlanmasına yol açtı.
Sarıkaya, kiralardaki artışın “çok çarpıcı” olduğunu belirterek, “Maruz kalınan enflasyonun kompozisyonu da süresi de önemli. İki açıdan da mevcut dezenflasyonun hissedilir olması epey zaman alacak” dedi.
Merkez Bankası hedefleri zora girdi
Araştırmada, Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflerinin baz alındığı kaydedildi. Ancak Sarıkaya, yıl sonunda enflasyonun yüzde 29’un altına inme ihtimalinin zayıfladığını ifade etti.
Marbaş Menkul Değerler’in hesaplamalarına göre, eylül ayında aylık enflasyon yüzde 2,2, eğitim grubundaki artış ise yüzde 18 olarak gerçekleşecek. Yıl sonu için enflasyon tahmini yüzde 30,5 seviyesinde oldu. (Kaynak: Kamudanhaber)
